Artikel PZC over de Westpoort – juli 2017 –

Een kort en eigenaardig stukje verscheen er in de krant van 25 juli 2017 over gevonden restanten van de Westpoort. Bij het doorlezen van het artikel kwam ik het woord ‘ gangetje ‘ tegen en mijn interesse was gewekt. Maar echt duidelijk was het artikel niet over het wat en waar . Kortom : er kwamen vragen naar boven.

Laat ik eerst een korte inleiding geven over wat de Westpoort nu was.

Deze poort was de meest westelijk gelegen toegangspoort tot de stad Vlissingen. Gebouwd omstreeks 1489 en is hiermee de oudste stadspoort die Vlissingen heeft gekend.De bouwvorm van deze Westpoort bestond uit twee torens die door middel van een stenen gewelf met elkaar waren verbonden. De toren aan de zeezijde was hoger en zwaarder gebouwd ten opzichte van de toren aan de stadskant. De vorm van de Westpoort heeft vele veranderingen ondergaan in de loop van de eeuwen.

De Westpoort heeft verschillende bestemmingen gehad waaronder die van :

1. Hoofdpoort
2. Gevangentoren
3. Kruittoren
4. Vuurtoren
5. Gevangenpoort

En zo heeft de Westpoort de eeuwen doorstaan tot de komst van de Fransen die in 1811 een groot deel hebben afgebroken. Hiervoor in de plaats kwam de Bomvrije kazerne. Wat overbleef was de Gevangentoren. De aan de stadskant gelegen deel van de Gevangentoren en zijn nabijheid heeft veel veranderingen ondergaan. Niet alleen door oorlogsgeweld, restauratie en aanpassingen maar ook door nieuwbouw.

Over nieuwbouw gesproken ; de Gevangentoren is niet zo oud als het eruit ziet. Alleen de fundering waar het gebouw opstaat is origineel.

Aanpassingen zijn er geweest om de Boulevards met elkaar te verbinden, eerst door middel van een loopbrug aan de zeezijde en later is er een weg aangelegd voor gemotoriseerd verkeer.

Eerder zijn er ook twee trappen aangelegd die vanaf de Gasthuisstraat naar de bovengelegen Boulevard de Ruijter leiden.

Dit brengt met zich mee dat de aanwezige oude verbindingsgang dichtgemetseld wordt.

En uiteindelijk begint in 1972 de bouw van de Westpoortflat. Voor deze bouw moeten er weer aanpassingen gedaan worden aan de omgeving. De trappen die vanaf de Gasthuisstraat op de Boulevard naast de gevangenoren uitkomen worden gesloopt.

Dit wetende keren we terug naar 2017, het artikel in de PZC over de restanten van de Westpoort. Een artikel wat van de hak op de tak springt en niet duidelijk maakt waar men zich nu bevindt.

Er is een deur die toegang geeft tot onder de Westpoortflat. Hier bevinden zich nog een aantal bunkers die gedeeltelijke gesloopt zijn, en waarvan sommige nog min of meer intact zijn. Sommige bunkers dienen als fundering waarop de flat rust. Daarnaast zijn er vanzelfsprekend ook betonnen constructies aanwezig die de flat ondersteunen. Wat deze ruimte nu echt interessant maakt is dat je op vele plekken nog de oude muren zie van het dijklichaam.

En op de plek waar vroeger de trap naar boven liep heeft zeer waarschijnlijk een verzakking plaatsgevonden die onderzocht is door het Waterschap. Bij het uitgraven is men op de doorgang richting de Gevangentoren gestuit. Dit was voor de archeologische dienst een mooie mogelijkheid om het verder te bekijken.

Vermoedelijk liep hier de gang ( geel ) en is een deel van de poort aangetroffen bij de blauwe pijl. Het eerste deel van de gang heeft een gebogen gewelf en het deel uitgehakt in de muur van de gevangentoren een vlak plafond. in het eerste deel zijn de restanten van de oude stadspoort aangetroffen.

Na het weggraven van een deel van de stenen en grond werd het bovenstaande deel van de toegang zichtbaar. Hierop volgende de inspectie door de archeologische dienst en heb ik de volgende informatie uit het rapport samengevat tot het onderstaande.

De doorgang en de poortdoorgang liggen praktisch op dezelfde hoogte als het niveau van de Gasthuisstraat. In de gang is er een aanzet aangetroffen wat doet vermoeden dat er een zware deur in heeft gezeten. Deze deur bood bij hoogwater bescherming. De restanten van de poort komen als het aankomt op de afstand tot de toren overeen met oude prenten waarop de poort te zien is.

En veel meer is eigenlijk niet over te zeggen.

Hopelijk ontvang ik binnenkort nog wat meer informatie betreffende maten en andere zaken.

Bronnen :

Gemeente archief Vlissingen
Foto’s uit eigen collectie
Bernard Meijlink van de Archeologische dienst

Nieuwsbrief

Comments
All comments.
Comments

Laat een reactie achter bij Edwin TilroeReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

  1. Dirk Meijers

    Interesant artikel voor mij. Als klein jochie op vakantie direct na de oorlog op Boulevard Bankert 6, herinner ik me het stuk geschoten standbeeld van Evertsen, waaronder een trapje met toegang naar de gang richting Bomvrije, details verder herinnerik mij niet meer.

    1. Edwin Tilroe

      Bedankt voor u reactie op mijn artikel

  2. Sofietje

    Bedankt voor dit ook weer boeiende artikel 🙂
    En een vraagje: Zijn de kleine afbeeldingen misschien ook op groter formaat beschikbaar?
    Met vriendelijke groet,

    Yvonne

    1. Edwin Tilroe

      Ja, dat zal ik binnenkort aanpassen.
      Bedankt voor je bericht .

    2. Edwin Tilroe

      Beste Yvonne,
      Sommige foto’s worden nu groter weergeven.
      Groetjes,
      Edwin

  3. JaapVanKlinken

    Is idd voor mij een behoorlijke verduidelijking op het PZC artikel.
    Dank.

    1. Edwin Tilroe

      Fijn te horen. Is het weer niet voor niks geweest. Bedankt

  4. Dick de Ruiter

    Beste Edwin, het artikel in de PZC leverde allerlei vragen bij me op, je hebt jouw reactie goed gedocumenteerd, met dank en waardering !

    1. Edwin Tilroe

      Graag gedaan. Bedankt voor je reactie op mijn artikel.

  5. Adriaan J. But

    Dank Edwin, ik kan deze informatie gebruiken bij mijn stadsrondleidingen als er weer eens geopperd wordt dat onder de boulevards van de kazematten tot aan het windorgel een gangenstelsel loopt, zoals veel Vlissingers nog steeds ‘geloven’ .
    Groet, Ad But

    1. Edwin Tilroe

      Leuk om te lezen dat je de informatie gaat gebruiken. Bedankt

  6. Ies

    Beste Edwin, Bedankt voor je heldere uitleg. Als kind bezocht ik de Frans Naereboutschool. De situatie van de twee trappen naar boven vanuit de Gasthuisstraat kan ik me dan ook goed herinneren,

    1. Edwin Tilroe

      Graag gedaan. Leuk dat je de trappen nog hebt meegemaakt. Ikzelf ben uit 1971 en kan alleen maar zeggen ; ‘ gelukkig hebben wij de foto’s nog ‘.

  7. Bas Hoogesteger

    Mooi en goed werk Edwin, ook ik (1951) weet nog heel goed dat de trappen er waren. Ik woonde een tijdje bij een tante in de Gasthuisstraat (kelderwoningen).
    Met mij neven kwamen we ook gemakkelijk in de toren die toen afgesloten was en daarna in gerestaureerd. Mijn neven en andere jongens in de buurt kende ook diverse gangen waar we wel eens ingingen.

  8. Ed Hontelé

    Hallo Edwin Ook ik kan de beide trappen nog goed herinneren een soort wenteltrappen het was een mooi speelterrein in de bomvrije toren kon men via een een wenteltrap een kelderachtige ruimte kon betreden.Allemaal heel spannend toentertijd .

    1. Edwin Tilroe

      Volgens mij is de kelder van de Bomvrije ooit volgestort ter versteviging van de zeewering.